
- Sławomir Broniarz, prezes ZNP
- Urszula Woźniak, wiceprezes ZG ZNP
- Małgorzata Kowzan, członek ZG ZNP i prezes Okręgu Wielkopolskiego ZNP.
W lutym br. Sąd Najwyższy orzekł, że praca wykonywana przez nauczyciela ponad tygodniowe normy czasu pracy jest pracą w godzinach nadliczbowych w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy a płacenie za przekroczenie norm czasu pracy, czyli za nadgodziny, jest zasadą w polskim systemie prawnym.
Godziny nadliczbowe są to godziny realizowane ponad tygodniową normę czasu pracy, czyli ponad 40 godzinę pracy w tygodniu. Związek Nauczycielstwa Polskiego – w ramach dotychczasowych prac Zespołu ds. pragmatyki – przedstawił już MEN konkretną propozycję rozwiązania kwestii rozliczania godzin nadliczbowych.
Po posiedzeniu Zespołu zapraszamy na briefing prasowy ZNP przed gmachem MEN.
Briefing prasowy ZNP po rozmowach w MEN
Termin: 6.06.2025 około godziny 12:00 (po rozmowach)
Miejsce: przed siedzibą MEN przy al. J. Ch. Szucha 25 w Warszawie
LIVE na Facebooku
Sąd Najwyższy: Płacenie za nadgodziny jest zasadą

Spór prawny wynikł z faktu, że regulacje odnoszące się do czasu pracy nauczycieli znajdują się w KN. Ten akt prawny mówi zaś, że „nauczyciel może być obowiązany do odpłatnej pracy w godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadaną specjalnością, których liczba nie może przekroczyć 1/4 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć”.
Uzasadniając zadanie pytania sędziowie stwierdzili, że nie wydaje się, aby pominięcie w Karcie Nauczyciela regulacji odpowiadającej przepisom Kodeksu pracy dotyczącym pracy w godzinach nadliczbowych wyrażało zamiar ustawodawcy wyłączenia w stosunku do nauczycieli możliwości uzyskania rekompensaty za pracę nadliczbową.
Krzysztof Lisowski, prawnik Biura Zarządu Głównego ZNP: Godziny nadliczbowe różnią się od godzin ponadwymiarowych. Godziny ponadwymiarowe to godziny określone w Karcie Nauczyciela: są to godziny realizowane ponad pensum – czyli np. ponad 18 godzinę pracy (art. 35 KN).
Natomiast godziny nadliczbowe są to godziny realizowane ponad tygodniową normę czasu pracy – tj. ponad 40 godzinę pracy w tygodniu. W przypadku nauczycieli istnieją godziny nadliczbowe na zasadzie odesłania z art. 91c ust. 1 KN zastosowanie mają przepisy Kodeksu pracy dotyczące pracy w godzinach nadliczbowych.
Nauczyciele wypracowują w określonych sytuacjach godziny wykraczające poza 40 godzinną tygodniową normę czasu pracy, np. na wycieczkach, zielonych szkołach, podczas zajęć opiekuńczych wykonywanych w soboty (np. zawody sportowe).
Sprawa zawisła przed Sądem Najwyższym wskazuje, że pracodawcy odmawiają wypłacania wynagrodzenia z tytułu godzin nadliczbowych. Jeżeli wynagrodzenie jest wypłacane to zazwyczaj na skutek wygranych procesów sądowych, a nie „zwykłego” stosowania prawa pracy.
Sprawy były jednostkowo rozstrzygane korzystnie dla nauczycieli np. w wyrokach: Sądu Rejonowego w Lubinie z 02.04.2015 r. IV P 383/14, Sądu Rejonowego w Grudziądzu z 27.09.2016 r., IV P 197/16. Problem z uzyskaniem wynagrodzenia z tytułu godzin nadliczbowych związany jest także z nieewidencjonowaniem całości pracy nauczycielskiej w tygodniu pracy, jak również w sytuacjach związanych z wycieczkami/zielonymi szkołami, często organizowanych w dniach wolnych od pracy.
